eGFR Testi Nedir? Böbrek Fonksiyonları Nasıl Değerlendirilir?

eGFR Testi Nedir?

eGFR testi, yani tahmini glomerüler filtrasyon hızı (estimated Glomerular Filtration Rate) testi, böbreklerin ne kadar iyi çalıştığını gösteren önemli bir kan testidir. Bu test, kandaki kreatinin seviyesine, yaşa, cinsiyete ve bazen ırka göre hesaplanan bir formülle böbrek fonksiyonunu ölçer. En önemli kullanım alanı kronik böbrek hastalığı (KBH) taraması ve takibidir.

eGFR Testi Neden Yapılır?

eGFR testi genellikle şu amaçlarla yapılır;

• Böbrek fonksiyonlarının genel değerlendirmesi
• Kronik böbrek hastalığı tanısı ve evrelemesi
• Diyabet ve hipertansiyon hastalarında böbrek takibi
• İlaç tedavisi öncesi böbrek fonksiyon değerlendirmesi
• Böbrek hastalıklarında tedavi planlaması
• Yaşlılarda rutin böbrek sağlığı kontrolü

eGFR Testi Nasıl Yapılır?

• Kan Alımı: Kol damarından kan örneği alınır, kreatinin ölçümü yapılır.
• Hesaplama: Kreatinin seviyesi, yaş, cinsiyet ve bazı durumlarda ırk bilgileriyle hesaplanır.
• Hazırlık: Genelde özel bir hazırlık gerekmez.
• Süre: Test sonucu genellikle 1 gün içinde çıkar.

eGFR Testi Sonuçları Ne Anlama Gelir?

eGFR değeri, böbreğin süzme kapasitesini gösterir;

• Normal Değer: 90 mL/dk/1.73m² ve üzeri (böbrek fonksiyonları normal)
• 60-89: Hafif böbrek fonksiyon kaybı (erken dönem)
• 30-59: Orta derecede böbrek yetmezliği
• 15-29: İleri derecede böbrek yetmezliği
• 15 ve altı: Böbrek yetmezliği (son dönem böbrek hastalığı, diyaliz adayı)

Not: eGFR düşüklüğü her zaman hemen diyaliz anlamına gelmez; genellikle uzun süreli takip ve ek testlerle değerlendirilir.