Vücutta oluşan derin yara izlerinin görüntüsünü azaltmak için skar doku revizyonu tekniğinden faydalanılır. Yara izlerini tamamı ile ortadan kaldırılmak mümkün olmasa da görünümlerinin değiştirilmesi ve belirginliklerinin azaltılması, skar revizyonu sayesinde mümkündür. Hastanın beklentilerine göre, derin yara izlerinin görünürlük oranını azaltmak için skar revizyonu tekniği uygulanabilir ve çok kalın da olsa kırmızı yara çizgilerinin etkisi azaltılabilir.
Reklam Alanı
Skar doku revizyonu, yaranın oluşmasından itibaren bir yıl dolmadan özel durumlar hariç yapılmaz. Skar doku revizyonu, lokal ya da genel anestezi ile ameliyathane şartlarında yapılır. Ameliyat sonrasında izlerin görünümünün istenen seviyeye ulaşması için çeşitli önlemler alınacaktır.
Skar doku revizyonun etkisiyle kaza, yaralanma, ameliyat, cilt enfeksiyonları, yanık ya da çeşitli nedenlerle oluşan cilt yaraları bir miktar azalabilir. Basit bir yara izi olabileceği gibi hastanın hareket ve fonksiyonunu kısıtlayan, kasılmalar ve sertleşmeler şeklinde gelişen durumlarda olabilir. Dokulardaki hasar derecesi yaraya, hastaya ya da varsa cerrahi işleme bağlı olarak değişir. Doku İzlerinin sebeplerini inceleyelim.
Yaraya Bağlı Sebepler
Yaraların oluş şekline, derinliğine, enfeksiyonun varlığına bağlı olarak yara izleri değişebilir. Büyük ve derin yaraların iz bırakma riski çok daha yüksektir. Gergin ve kirli yaralarda yara iyileşmesi daha kötü ve geç gelişir. Vücut çizgileriyle paralel şekilde ortaya çıkan yaraların izlerinin belirginliği daha azdır.
Hastaya Bağlı Sebepler
Hastaya bağlı sebepler; yara iyileşmesi ve iz kalmasında değişmeyen sebeplerin başında gelir. Yaşı ilerlemiş olan kişiler ve açık tenli olanlarda daha az iz kaldığı tespit edilmektedir. Koyu tenli insanlarda ise daha kaba yara izleri ile karşılaşılabilir. Bazı insanlarda ise her çeşit tekniğe rağmen kabarık izlerin kalmasında genetik yapı etkili olabilir. Uykusuzluk, stres, yara üzerinde bası oluşması yara ve izlerde kötü sonuçlar ortaya çıkmasına neden olabilir.
Reklam Alanı
Cerrahiye Bağlı Sebepler
Cerrahi bir uygulamada vücut çizgilerine uygun şekilde ve görünmeyen bölgede yapılan kesiler yara izlerinde daha iyi kamufle edilmesini sağlar. Yara dokularının birbirine uygun şeklide yaklaştırılması iyi sonuçlar alınmasını sağlayan uygulamalardır. Dokuya atılan dikişlerin yara kuvvetini azaltmayacak ve gerginliği arttırmayacak şekilde kısa bir süre içinde alınması sonucun daha iyi olmasında etkendir.
Sistemik faktörler
Steroid, immünsupresif gibi ilaçların kullanılması yara iyileşmesini zorlar. Radyasyon, diyabet ve kolajen sentez bozukluğu hastalıkları iyileşmeyi zorlaştıran hastalıklardır. Sigara kullanımı da yara iyileşmesini olumsuz yönde etkiler. Demir, çinko, bakır ve protein eksikliği yaşanması iyileşme sürecini uzatır.
Cildin çeşitli bölgelerinde gelişen yara izleri, geliştiği yere göre farklılık gösterir. Yara izleri çeşitlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
Depresif Skar: Suçiçeği ve akne gibi nedenlerle ortaya çıkan çökük şekilde olan yara izleridir. Küçük çukur ya da girintili görünüme sahiptir. En sık görüldüğü yer yüzdür. Sivilce izleri yıllar içinde daha belirgin hale gelir. Bunun en önemli sebebi ise cildin yaşlandıkça elastikiyetini ve kolajenini kaybetmesidir.
Kontraktür Skar: Genellikle yanık gibi durumlardan sonra oluşan yara izleridir. Cildin gerginleşmesine sebep olurlar. Yanıklar sonucu ortaya çıkan bu yara izi kaslara ve sinirlere denk gelebilir. Böyle bir durumda ise hareket etmeyi zorlaştırır.
Keloid Skar: Bu skar çeşitleri bölgenin ötesine geçebilir ve cildin üzerinde yükselebilir. Yara dokusunun büyümesiyle hareketler olumsuz yönde etkilenebilir.
Düz Skar: Oluşumun başında biraz yüksek, pembe ve kırmızı görünüme sahip olur. Zaman içinde düzleşir cildin biraz daha açık ya da koyu halinde olur. Kişinin ten renginden bir ton açık ya da bir ton koyu renkte olabilir.
Yükseltilmiş Skar: Hasta yaranın üzerine dokunduğunda hafif bir yükseklik hissedebilir. Yüksekliğe sahip bu izler zamanla küçülebilir ama tamamen yok olmazlar. Keloidler gibi büyüme ve yayılma eğiliminde değildirler.
Çatlaklar: Hızlı bir şekilde kilo alma ve verme sonucunda deri altındaki bağ dokuları zarar görür. Bu zarar, çatlak şeklinde ortaya çıkar. Genellikle ergenlik ve hamilelik dönemlerinde görülürler.
Reklam Alanı
Yara izleri kendi içinde çeşitli şekillerde ayrılır. Bunlar; düzenli ya da düzensiz, yüksek ya da çökük, hastanın ten renginden koyu ya da açık, estetik ya da işlevsel sorunlara yol açması bakımından farklı şekillerde sınıflandırılabilir. Gelişen yara izi hem boyun hem de yüzle ilgili alanların hareketliliğini kısıtlayabilir. Bunlar; burunda nefes almada zorlanma ya da göz kapatma sorunları gibi sıralanabilir. Bu izlerin her biri ayrı bir tedavi gerektirebilir.
Yapılması planlanan skar doku revizyonu hastaya ayrıntılı olarak aktarılmalıdır. Yara izleri zaman içinde olgunlaşmadan tedaviye alınmaz. Tedavinin tamamlanması, iyileşme ve istenen sonuca ulaşmak zaman alır. Yaranın iyileşmesi için cildin beslenmesi çok önemlidir. Sigara veya alkol tüketimi ve kronik hastalıklar yara iyileşmesini olumsuz yönde etkileyebilir. Başarılı bir sonuç almak için ameliyat öncesi değerlendirmeleri titizlikle yapılmalıdır.
Yara izini tedavide en önemli adım, oluşumunu önlemektir. Yaralanma ya da bir operasyon sonrası ideal iyileşme için birkaç önlem alınması gerekir. Kişinin derisinden daha kabarık bir yara oluşmuş ise, ilk haftalarda steroid enjeksiyonları ile deneme yapılabilir. Enjeksiyonlar birkaç hafta ara ile tekrarlanmalıdır. Bir yara izinin oluşmasından sonra, değişik tedavi türleri içinden en uygun olan seçilir. Kişinin derisinden daha kabarık bir yara izi, lazer ya da elmas tur ile parlatılır.
Yara izi büyüdüyse, cerrahi bir operasyon ile kesilip çıkarılabilir. Böylece daha ince bir yara izi oluşturulabilir. Düz çizgiler daha görünür olduğu için yara izi ”kırık çizgi” tekniği ile çıkarılır. Planlanan açılar ve şekiller sayesinde yara daha estetik bir görünüme kavuşabilir. Düzensiz ve geniş yara izlerini düzeltmek için komşu bölgelerden cilt taşıması gibi daha ileri cerrahi teknikler kullanılabilir.
Reklam Alanı
Skar revizyonu operasyonu gerçekleştikten sonra 3 ila 6 ay, ameliyat bölgesinde zamanla azalan bir kırmızılık yaşanır. Bu süre tamamlandıktan sonra skar cilt rengini alır. Ameliyattan 10 gün sonra silikon jel, silikon tabaka ya da çeşitli kremler kullanılabilir. Skar doku revizyonu sürecinin erken iyileşme döneminde yaranın nemini ve yumuşaklığını korumak gerekir. Yarayı korumak için merhem ya da örtücü pansuman ile kapatılmalıdır.
Kendi kendine emilmeyen dikişler 5 ila 7. günün sonunda çıkarılır. 6 ay süre ile yara izi güneşten korunmalıdır. Düzenli bakım yapılması revizyon için oldukça önemlidir. Operasyon bittikten sonra operasyonu yapan hekim tarafından aralıklı takipler yapılmalıdır. İyileştirmeyi değerlendirmek için takip önemlidir.
Reklam Alanı
Reklam Alanı