11.12.2024
İstanbul - 8 °C
Kadınların üreme sistemi oldukça karışıktır. Vücut sistemini doğrudan etkileyen fizyolojik bir sistemdir. Bu sistemi ilgilendiren pek çok sağlık sorunları ile karşılaşmak mümkündür. Kadın üreme sisteminin dış ortamla en çok teması olan vulva bölgesinde Bartholin kisti sorunu ortaya çıkmaktadır.
Reklam Alanı
Bartholin bezleri cinsel ilişki esnasında vajinada gereken kayganlığı sağlayan salgının üretimini yapmaktadır. Bu bezler vajinanın girişinde her iki tarafta bulunmaktadır. Bu bezler cinsel uyarıların arttığı ergenlik döneminde oldukça fazla çalışmaktadır. Bartholin bezleri cinsel ilişki esnasında vajinada sıvı salgılayarak kayganlığı arttırır ve ilişkinin kolaylaşmasını sağlar. Bazı durumlarda ise bu bezeler içerisinde bulunan sıvıyı boşaltamaz hale gelir. Boşalmayan sıvı artarak kitle haline dönüşür. Meydana gelen bu kist enfekte olup apseye dönüşür. Tedavi süresi ise apsenin büyüklüğüne, oluşum süresine göre farklılık göstermektedir. Antibiyotikle tedavi edilmesinin yanında bazı durumlarda cerrahi müdahale de gerektirmektedir. Bartholin rahatsızlığı oldukça yaygın görülen bir rahatsızlıktır.
Bartholin bezlerinde biriken sıvının sonucunda oluşan kist bezelye büyüklüğündedir. Bu büyüklük zaman içerisinde artarak 1,5-2 cm çapına ulaşabilir. Bu sebepten dolayı her hastaya göre farklılık göstermektedir. Küçük çapta oluşan kistler hasta tarafından genelde hissedilmez. Bu sebepten dolayı da cerrahi tedavi uygulanmayabilir. Ancak kisttin giderek büyümesi durumunda ağrı, vajina girişinde sıkıntı ve cinsel işlem sırasında rahatsızlık hissetme gibi durumlar ortaya çıkar. Kistin giderek büyümesi ateşe, yürümede sıkıntı, kızarıklık ve ısı artışına neden olmaktadır. Gerekli tetkiklerin yapılmasının ardından tedavi işlemine başlanır. Bu tedavi işlemi esnasında kistin enfekte olmaması için dikkat edilir. Ancak tedaviye dirençli olan bazı bartholin kistlerinin tedavisinde cerrahi müdahaleler uygulanır. Bu cerrahi müdahaleler apse boyutuna göre genel anestezi veya lokal anestezi olarak tercih edilebilir. Cerrahi operasyonlar genelde 10 dk kadar sürer. Operasyon sonrasında iyileşme süresi de 10 veya 15 gün sürer. Bu işlemden sonra uzmanlar hastalarına hijyen konusunda gerekli bilgilendirmeyi yaparlar. Operasyondan sonra havuz, jakuzi gibi yerlerin kullanılmaması önerilir. Ağrı kesiciler ve antibiyotikler ile tedavinin devamı sağlanır.
Bartholin kistinin çıkartılma işlemi kitlenin durumuna göre farklılık göstermektedir. Oluşan kist ve apse farklı şeyler olduğu için tedavi şekli de farklıdır. Tespit edilen kist küçük boyutlarda ise ve çoğalmıyorsa herhangi bir tedavi işlemin uygulanmasına gerek duyulmaz. Ancak böyle durumlarda hastayı rahatlatmak amacı ile ılık suya oturma gibi durumlar önerilir. Ancak bu kistin boyutu ne olursa olsun hastada herhangi bir rahatsızlık vermesi sonucunda cerrahi işlemler gerektirir.
Cerrahi operasyon ile kistin alınması oldukça yaygın görülen tedaviler arasındadır. Hastanın operasyondan sonra klinik ortamda istirahat etmesine ihtiyaç duyulmamaktadır. İşlem sonrasında aynı gün içerisinde taburcu işlemleri uygulanır. Sadece evde birkaç gün istirahat edilir. Hastalar geçirilen bu operasyonun ardından doğurganlık durumlarının olumsuz etkilenip etkilenmediği konusunda oldukça tedirgin olurlar. Geçirilen bartholin çıkartılma operasyonu doğurganlığı hiçbir şekilde olumsuz etkilemez.
Reklam Alanı
Bartholin çıkartma işleminin ardından zaman zaman bezlerin hasar aldığı görülmektedir. Tabi bu durum herkes için geçerli değildir. Oluşan bu durum beraberinde kuruluk sorununu da getirmektedir. Deneyimli uzmanlar tarafından yapıldığında herhangi bir sorun ile karşılaşılmaz.
Bartholin kisti teşhisi konulan kişilere cinsel ilişkiye girmesi engel değildir. Fakat bu durum kistin büyüklüğüne göre farklılık göstermektedir. Cinsel ilişki esnasında istenilen konfor elde edilmez. Cinsel ilişki esnasında aşırı ağrı, acı, yanma gibi durumlar görülebilir. Bu sebeplerden dolayı hasta cinsel ilişkiden uzaklaşabilir. Bu apse ile birlikte apse durumu da söz konusu olduğunda kişi oldukça fazla sıkıntılar yaşar. Özellikle oluşan ağrının fazla olmasının sebebi apse oluşumundan kaynaklanmaktadır. Tüm bu olumsuz sebeplerden dolayı cinsel perhiz uzmanlar tarafından istenilmese de kişiler tarafından tercih edilebilir.
Bartholin kisti kendiliğinden geçebilmesi için antibiyotiklerden yardım alınır. Böylece beze büyüyerek patlayıp geçici bir rahatlama sağlanabilir. Bu durumda bezelerin tekrarlaması söz konusu olabilir.
Bu kistin oluşmasının sebebi vajinaya ulaşan bartholin bezelerinin tıkalı olmasıdır. Bu tıkanıklığın sebebi ise bezlerde salgılanan sıvının vücuttan dışarıya atılmamasıdır. Oluşan sıvı atılmadığı için kanallarda birikir. Normal durumlarda cinsel ilişki esnasında kayganlık sağlayan bu sıvı vücuttan atılır. Fakat kanallarda birikmesi kistin oluşmasına neden olmaktadır. Oluşan bu kist kadın doğum uzmanları tarafından rahat bir şekilde gözlemlenerek teşhisi konulmaktadır.
Bartholin kistinin tanısının konulması için pek çok testin yapılmasına gerek yoktur. Ancak hastanın yaşının ilerlemiş olması durumunda bazı patolojik parçalar alınır. Bunun amacı ise oluşabilecek kanserlerin teşhisini erken bir şekilde belirlemektir. Ancak apse ile kanser riski oluşturabilecek lezyonlar birbirine karıştırılmaması gerekir. Bazı durumlar bartholin kistinin oluşmasına neden olur. Bunlar ise;
Vajinal girişin travmaya uğramasıdır. Cinsel aktivite esnasında yüzeysel dokunun sürtünmeye bağlı olarak hasar görmesi sonucunda kanal ağzı tıkanabilir.
Vajina girişine uygulanan çeşitli kimyasallar sonucunda dokuların tahriş olmasından dolayı kist oluşabilir. Uygulanan kimyasalların kalıntıları nedeniyle kanalların ağzı kapanır.
Ergenlik sonrasında adet döngüsünde meydana gelen düzensizlikler iltihaplanmalara neden olmaktadır. Bu ödemlerden dolayı kanallarda tıkanmalar meydana gelmektedir. Bu apsenin oluşmasına en büyük neden gonore bakterisinin oluşmasıdır. Bu bakteri halk arasında bel soğukluğu olarak da bilinmektedir. Bartholin apsesi teşhisi konulmasının ardından hastaların en büyük korkusu patlamasıdır. Ancak bu apsenin patlaması gibi durum söz konusu değildir. Ancak bartholin kistinin patlaması kuvvetli bir cismin baskı uygulaması sonucunda patlayabileceği unutulmamalıdır.
Reklam Alanı
Bartholin kisti bezelerin vajinaya açılan kanallarının tıkanması sonucunda oluşmaktadır. Fakat kist ile apse birbirine karıştırılmaması gerekmektedir. Bunun yanında kist ile apsenin aynı anda görüldüğü de olabilir. Apsenin oluşma sebebinin en büyük nedeni de enfeksiyondur. Kistin veya apsenin oluşmasının temel nedenine bakıldığında çeşitli mikroorganizmalar yer almaktadır. Bunun yanında vajinal bölgede geçirilen herhangi bir operasyon da buna neden olabilir. Cinsel yollarla bulaşan bazı rahatsızlıklar da bezelerin tıkanmasına neden olabilmektedir.
Bartholin kistinin nedenleri arasında bağırsak bakterileri de yerini almaktadır. Enfeksiyonun gelişmesi sonucunda apsede büyüme meydana gelmektedir. Fakat meydana gelen bu durum her hasta için geçerli değildir. Bazı hastalarda oluşan kistin sabit kaldığı da görüşmektedir. Kistin bazı hastalarda sabit kaldığı söylenebilir. Bu durum her hasta için geçerli değildir. Bazı hastalarda ise 0,5 cm iken 5 cm ye kadar büyümektedir. Bu büyümenin sebebi ise kanalların vajinaya açılmasıdır. Kayganlık sağlayan sıvıların bu bezelerde birikmesidir. Vücuttan atılmadığı için kısa bir süre içerisinde kist oluşumuna neden olmaktadır.
Bartholin kisti vulvada dudakların dış kısmında şişliklerin oluşması ile bilinir. Bu şişlik kızarıklık ve ağrıya neden olmaz. Genelde tek taraflı görülmektedir. Zaman zamanda çift taraflı görülür. Meydana gelen bu şişliğin boyutu değişiklik gösterebilir. Bu şişlik bazı durumlarda büyüyüp tekrar küçülme gösterirken bazılarında ise küçülme görülmez.
Bartholin kistinin oluşan ilk belirtileri arasında kızarıklık, yüksek ateş, ileri derecede hissedilen ağrı ve batma gibi durumlar görülür. Hastalarda genelde bitkinlik ve ateş görülür. Fakat oluşan apse ileri seviyede büyüyüp boşalması durumunda meydana gelen ağrı ortadan kalkar.
Reklam Alanı
Reklam Alanı
