Ampute parmak için güdük onarımı, kaza, yaralanma gibi travmatik olaylara bağlı olarak gelişir. Bunun yanı sıra bazı hastalıklarda da cerrahi olarak gerçekleştirilen ampütasyon işlemine ihtiyaç duyulabilir. Başka bir tedavi seçeneğinin kalmadığına karar verilen durumlarda son yöntem olarak ampütasyon uygulanır. Kapalı ve açık olmak üzere iki şekilde uygulanan ampütasyonun seviyesi ise uzvun kesileceğini alanın durumuna göre belirleniyor. Ampütasyon seviyesine göre ameliyat süresi de değişiyor.
Reklam Alanı
Hastaların genellikle 7 ile 10 gün içinde ağrıları azalmaya başlıyor. 3 ila 4 hafta içinde de ameliyat yarası kapanıyor. Operasyon tamamlandıktan yaklaşık 2-3 ay sonra ise hasta protez uzuv ile hayatı devam ettirebiliyor. Ameliyat sonrası bazı hastalar fantom ağrı diye adlandırılan “hayalet ağrı” şikayeti yaşayabiliyor. Küçük bir ilaç tedavisi ile bu durum da ortadan kaldırılabiliyor. Ampütasyon ihtimali ile karşı karşıya olan kişiler, şiddetli psikolojik sıkıntılar yaşayabiliyor. Bu psikolojik tepkilerin oluşması oldukça beklenilen bir durumdur. Ancak, ampute parmak için güdük onarımı sırasında kişinin psikolojik destek alarak, rahatlaması da sağlanıyor.
Ampütasyon, kol, bacak ya da parmak gibi vücudun herhangi bir bölümünün travma ya da cerrahi sonrası kesilerek vücuttan ayrılması durumuna verilen addır. Ampütasyona çeşitli sebeplerle karar verilebilir. İş kazaları ve trafik kazaları gibi bir travmaya bağlı olarak ampütasyon kararı alınabilir. Kol, bacak ya da parmaktaki kemik ya da yumuşak doku tümörü, enfeksiyon, gibi herhangi bir hastalık sebebiyle de cerrahi operasyonu düşündürebilir. Ampute parmak için güdük onarımı bu operasyonlardan biridir. Parmak ampute edildikten sonra derinin doku ve kemiğin alındıktan sonra kalan parçasına güdük adı verilir. Ampütasyonun gerekli görüldüğü durumlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.
Reklam Alanı
Ampütasyon, yaranın çeşidine göre iki çeşittir. Açık ampütasyonda kesilen uzvun cildi kapatılmaz ve yara açık pansuman ile takip edilir. Bu ampütasyon çeşidi genellikle enfeksiyon ve damar hastalıklarına bağlı olan ampütasyonlarda uygulanır. Aynı zamanda ampüte edilecek bölgedeki cilt dokusunun yarayı kapatmaya yetemediği durumlarda açık ampütasyon tedavisi tercih edilir.
Kapalı ampütasyonda ise; ampüte edilen bölgedeki yarayı kapatmaya yetecek cilt dokusu bulunduğunda gerçekleştirilen bir operasyon türüdür. Uzuv cerrahi yöntem ile yerinden ayrıldıktan sonra ameliyat yarasındaki dokular ve cilt kapatılır. Derinin tamamen kapandığı bölgeye güdük adı verilir. Ampute parmak için güdük onarımı kapalı ampütasyonlarda yapılır.
Parmak ampütasyon işlemi ameliyathane ortamında gerçekleştirilir. Anestezi şekli ampütasyon uygulanacak hastanın durumuna göre değişir. Bazı parmak ampütasyonları için lokal anestezi kararı da verilebilir. Bacak ya da ayak bölgesi gibi alanlarda yapılacak ampütasyonlar genellikle genel anestezi ya da spinal anestezi ile yapılır. Hasta operasyondan 8 saat önce yemeyi ve içmeyi bırakır. Ameliyathaneye girmeden önce hastanın ampüte edilecek olan uzvu işaretlenerek hangi seviyeden kesileceği belirlenir. Operasyona alınan hastanın uzvu planlanan bölgeden kesilerek ameliyat tamamlanır.
Reklam Alanı
Ampütasyon seviyeleri uzvun kesileceği seviyeye göre değişik olabilir. Ampütasyon seviyelerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
Bacak bölgesindeki ampütasyonlar hastalığın bulunduğu yere göre değişir. Diz üzerinden, diz altı seviyesinden, ayak seviyesinden ya da ampute parmak için güdük onarımı şeklinde değişir.
Kolda yapılan ampütasyon operasyonlarında yine bacağa benzer şekilde dirsek üzerinden, dirsek altı seviyeden, el bileği seviyesinden, tarak kemiklerinden ya da parmak seviyesinden ampütasyon yapılabilir.
Yukarıda sıraladıklarımız dışında bacakta kalça seviyesinden ya da kolda omuz seviyesinden uzvun tamamının vücuttan ayrılması gereken operasyonlar da bulunmaktadır.
Dolaşım bozukluğuna bağlı parmak ampütasyonu gerektiren hastalarda söz konusu uzuvdaki kan dolaşımının tamamen ortadan kalkması ve kan dolaşımının yeniden sağlanamaması durumunda tek tedavi seçenek olarak karşımıza parmak ampütasyonu çıkıyor. Kemik ve yumuşak dokuların kötü huylu tümörlere maruz kalması ise ampütasyon kararlarından biri olabilir. Tümör dokusunun parmaktaki damar, sinir, kemik ve yumuşak dokulardaki tutulumunun cerrahi yöntemlerle tekrar yerine konulamayacağı durumlarda, tek seçenek yine ampütasyondur.
Yaşanan bu durumlarda ampütasyon dışında başka bir tedavi seçeneğinin kalmadığını hastaya detaylıca anlatmak gerekir. Tedavinin gerekliliği ile ilgili hastanın da onamı alındıktan sonra cerrah, ampute parmak için güdük onarımı kararı ile tedaviye başlar.
Reklam Alanı
Ampute parmak için güdük onarımı sonrası travma ya da ameliyata bağlı ağrıların azalması kişiden kişiye göre değişir. Bu süre bazı hastalarda 10 günü geçmezken bazı hasatlarda 2 haftayı bulabilir. Bunun dışında fantom ağrısı adı verilen hayalet ağrı durumu pek çok hastada görülebilmektedir. Ayrıca uzvu kaybetmiş olmanın verdiği psikolojik çöküntü durumuyla baş etmek de ampute parmak için güdük onarımı sürecinin bir parçasıdır. Bunun için de psikiyatri uzmanları ve psikologlardan da destek alınması gerekir. Ampütasyon sonrası hastanın dikkat etmesi gerekenler aşağıdaki gibidir.
Reklam Alanı
Reklam Alanı